Το νέο τοπίο στο Ασφαλιστικό «κλειδώνει» με τέσσερις εγκυκλίους, που εκδόθηκαν σε εφαρμογή του πρόσφατου νόμου, για την εθνική - ανταποδοτική σύνταξη, τις συντάξεις χηρείας και τον ανακαθορισμό των παλαιών συντάξεων. Ο χάρτης των ανατροπών αναδεικνύει χαμένους και διασωθέντες σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.  

Σαρωτικές ανατροπές στις συντάξεις ιδιωτικού και δημόσιου τομέα «κλειδώνουν» με τις εγκυκλίους για τον νέο τρόπο υπολογισμού που εξέδωσε το υπουργείο Εργασίας, σε εφαρμογή του πρόσφατου νόμου.

Οι εγκύκλιοι, σύμφωνα με το Εθνος, οριστικοποιούν το νέο τοπίο της εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης, όπως θα υπολογίζονται με ενιαίους κανόνες για μισθωτούς και ελεύθερους επαγγελματίες, οι οποίοι υπέβαλαν αίτηση μετά τις 12 Μαΐου 2016. Ο επανυπολογισμός των καταβαλλόμενων συντάξεων θα γίνει με τον ίδιο τρόπο. Μοναδική διαφορά είναι πως στις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις θα προστεθεί η «προσωπική διαφορά» ώστε να διασωθούν. Το νέο σύστημα ευνοεί όσους έχουν συντάξιμες αποδοχές έως 1.000 ευρώ (χαμηλόμισθους) και χρόνο ασφάλισης κυρίως από μία 20ετία και πάνω.

Δύο ταχύτητες

«Ο νέος τρόπος υπολογισμού οδηγεί σε μεγάλες απώλειες τους μισθωτούς με μέσες και υψηλές αποδοχές, σχεδόν το σύνολο των δημοσίων υπαλλήλων αλλά και των ελευθέρων επαγγελματιών • αυτοαπασχολουμένων. Ειδικά οι τελευταίοι πλήρωναν τεκμαρτές εισφορές και η μετατροπή τους σε συντάξιμες αποδοχές οδηγεί σε χαμηλά ποσά» δηλώνει ο δικηγόρος Διονύσης Ρίζος, ειδικός σε θέματα κοινωνικής ασφάλισης. Σε μεγάλα «θύματα» αναδεικνύονται οι ασφαλισμένοι ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ που πλήρωναν στην πλειονότητά τους χαμηλές εισφορές, καθώς ο μηχανισμός μετατροπής των τεκμαρτών αποδοχών (ασφαλιστικές κλάσεις) σε θεωρητικές αποδοχές, τον οποίο συγκεκριμενοποιεί η επίμαχη εγκύκλιος για την ανταποδοτική σύνταξη, οδηγεί σε χαμηλές συντάξιμες αποδοχές και άρα χαμηλές συντάξεις.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τον κ. Ρίζο, οι χαμένοι και οι κερδισμένοι του νέου καθεστώτος είναι:

1. Μισθωτοί Δημοσίου

Για τους δημοσίους υπαλλήλους ο νέος τρόπος οδηγεί κατά κανόνα σε απώλειες καθώς πλέον χρησιμοποιείται ο μέσος όρος αποδοχών από το 2002 και μετά και όχι το μισθολογικό κλιμάκιο τερματισμού της υπηρεσίας ή έστω του 2011. Συνοπτικά απώλειες θα έχουν:

• Οσοι συνταξιοδοτούνται με 25 έτη και πλέον (35ετία, 37ετία, γονείς, εκπαιδευτικοί κ.λπ.).

• Οι ΠΕ των οποίων οι αποδοχές είναι υψηλότερες προς το τέλος της υπαλληλικής τους σταδιοδρομίας, ειδικά στα τελικά κλιμάκια.

Σε περίπτωση καταβολής μειωμένων εισφορών από ελ. επαγγελματίες μειώνεται και το ποσό της ασφαλιστικής κατηγορίας επί της οποίας υπολογίζονταν οι εισφορές

• Οι ΤΕ υπάλληλοι που λαμβάνουν υψηλές αποδοχές, καλύτερες προς το τέλος της υπαλληλικής τους σταδιοδρομίας, ειδικά στα τελικά κλιμάκια.

• Οι ένστολοι που πλέον θα υπολογίζουν τη σύνταξή τους με βάση τον μέσο όρο των αποδοχών σταδιοδρομίας.

• Οσοι εξαγοράζουν αρκετά πλασματικά έτη καθώς αυτά θα υπολογιστούν σε χαμηλές αποδοχές, αφού οι δημόσιοι υπάλληλοι καταβάλλουν μόνο υπαλληλική εισφορά για την εξαγορά (6,67%).

Αντίθετα κερδίζουν ή διασώζονται:

• Οσοι πρόκειται να συνταξιοδοτηθούν με έως 25 έτη ασφάλισης (στα 67, τρίτεκνοι, τρίτεκνες κ.λπ.).

• Οι ΔΕ και ΥΕ που δεν έχουν μεγάλες διακυμάνσεις στις αποδοχές τους από το 2002 έως σήμερα.

2. ΙΚΑ

Από τους ασφαλισμένους του ΙΚΑ, μεγάλοι χαμένοι είναι όσοι είχαν υψηλές αποδοχές. Συνοπτικά θα έχουν απώλειες:

• Οσοι συνταξιοδοτούνται με 10.500 ημέρες ασφάλισης και άνω (θεμελίωση με 35ετία).

• Οσοι έχουν συντάξιμες αποδοχές 1.100 ευρώ και άνω. Κυρίως όσοι είχαν αποδοχές που τους ενέτασσαν στις ασφαλιστικές κλάσεις 25η έως 28η.

Ευνοημένοι από το νέο σύστημα θα είναι όσοι έχουν συντάξιμες αποδοχές έως 1.000 ευρώ με ασφάλιση παραπάνω από 20 χρόνια

• Οσοι συνταξιοδοτούνταν με το καθεστώς των κατωτάτων ορίων (μητέρες, βαρέα κ.λπ.) που καταργούνται.

• Οσοι εξαγοράζουν αρκετά πλασματικά έτη, καθώς πλέον αυτά θα υπολογιστούν με χαμηλές αποδοχές σαν να λάμβανε κάποιος μισθό 849 ευρώ τον μήνα.

Στο στρατόπεδο των «κερδισμένων» βρίσκονται:

• Οσοι πρόκειται να συνταξιοδοτηθούν με χρόνο ασφάλισης έως 6.000 ημέρες.

• Οσοι έχουν συντάξιμες αποδοχές μέχρι 1.000 ευρώ.

3. Επαγγελματίες / Αυτοαπασχολούμενοι

Για τους επαγγελματίες αυτοαπασχολούμενους ο νέος τρόπος υπολογισμού σύνταξης φέρνει πλήρη ανατροπή, καθώς πλέον οι συντάξιμες αποδοχές θα υπολογίζονται με βάση τη μετατροπή των εισφορών που έχουν καταβληθεί σε θεωρητικές αποδοχές. «Μεγάλοι χαμένοι είναι όσοι κατέβαλλαν χαμηλές εισφορές (δικηγόροι, γιατροί, αυτοκινητιστές, έμποροι), που θα δουν τις συντάξιμες αποδοχές τους να κατατάσσονται πολύ χαμηλά, με συνέπεια οι ανταποδοτικές τους συντάξεις να είναι εξαιρετικά χαμηλές» εξηγεί ο κ. Ρίζος. Αντίθετα όσοι κατέβαλλαν υψηλές εισφορές (μηχανικοί, γιατροί μονοσυνταξιούχοι, υψηλές κατηγορίες στον ΟΑΕΕ) θα έχουν μια προσαύξηση που θα περιορίσει το «πλήγμα». Απώλειες θα έχουν:

• Δικηγόροι, συμβολαιογράφοι

• Γιατροί, φαρμακοποιοί κ.λπ. που κατέβαλλαν τη χαμηλή εισφορά του ΤΣΑΥ

• Γιατροί, μηχανικοί διπλοσυνταξιούχοι

• Αυτοκινητιστές του ΟΑΕΕ • ΤΣΑ

• Εμποροι του ΟΑΕΕ • ΤΑΕ

Αντίθετα, σε αυτούς που δεν έχουν απώλειες βρίσκονται:

• Μηχανικοί που έχουν καταβάλει εισφορές στον ΕΛΠΠ

• Γιατροί στη μονοσύνταξη.