Το 2021 θα είναι μια περίεργη χρονιά. Η οικονομία θα πρέπει να έχει μπει σε τροχιά δυναμικής ανάκαμψης και το οικονομικό επιτελείο να έχει ενεργοποιήσει το σχεδιασμό για μειώσεις φόρων- εισφορών, που “πάγωσε” λόγω πανδημίας.  

Με αυτά τα δεδομένα, κάθε αστοχία και απόκλιση από το σχεδιασμό δεν θα δημιουργήσει απλώς δυσκολίες στην υλοποίηση των μέτρων ελάφρυνσης αλλά θα προκαλέσει και τριβές με τους Ευρωπαίους, οι οποίοι θα δείξουν- εκτός απροόπτου- ελαστικότητα ως προς τις δαπάνες για την αντιμετώπιση των άμεσων επιπτώσεων της πανδημίας, αλλά δεν φαίνονται διατεθειμένοι να ανεχθούν “παιχνίδια” που “χτυπάνε” στο Χρέος. Τι σημαίνουν όλα αυτά; Ότι ναι μεν υπάρχει απόφαση για γενναία μείωση της φετινής προκαταβολής φόρου, αλλά ο σχεδιασμός απαιτεί συν τοις άλλοις μεγάλη προσοχή, έτσι ώστε να μην υπάρχει το παραμικρό αρνητικό carry over στο 2021.  

Βουτιά στα έσοδα των επιχειρήσεων

Με βάση τα έως τώρα στοιχεία από το μέτωπο της πανδημίας, προκύπτει ότι φέτος ο μεγάλος όγκος των επιχειρήσεων είτε θα γράψει μεγάλη πτώση του τζίρου είτε ζημιές. Ενδεικτικά, σύμφωνα με έρευνα της Endeavor Greece, το 57% των επιχειρήσεων σημείωσε μείωση των ετήσιων εσόδων τους, με το 17% αυτών να έχει καταγράψει πτώση άνω του 60%. Με αυτό το δεδομένο, η μείωση της προκαταβολής φόρου δεν σχεδιάζεται μόνο ως “εργαλείο” για τη διαφύλαξη της ρευστότητας αυτών των επιχειρήσεων, αλλά και με τη λογική ότι το υπουργείο Οικονομικών σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αναγκαστεί να επιστρέψει φόρους μέσα στο 2021, από “φουσκωμένες” προκαταβολές φόρου που θα καταβληθούν φέτος.  

Τα σενάρια για την προκαταβολή φόρου

Το βασικό σενάριο αυτήν τη στιγμή προβλέπει οριζόντια μείωση της προκαταβολής φόρου, σε ποσοστό 30-50%, για επιχειρήσεις με πτώση τζίρου τουλάχιστον άνω του 20% στο επίμαχο χρονικό διάστημα Μαρτίου- Μαΐου, όπως αυτό θα προκύψει από τις δηλώσεις ΦΠΑ. Το πλεονέκτημα της άμεσης εφαρμογής είναι προφανές. Ωστόσο, στο οικονομικό επιτελείο αναγνωρίζουν ότι μια τέτοια προσέγγιση θα δημιουργήσει αδικίες και στρεβλώσεις, καθώς θα έχουν την ίδια ακριβώς αντιμετώπιση επιχειρήσεις με διαχειρίσιμη μείωση τζίρου, με επιχειρήσεις που “βούλιαξαν”.  

Παραλλαγή του βασικού σεναρίου είναι η μείωση της προκαταβολής ανάλογα με τον ΚΑΔ, δηλαδή μόνο για πληττομένες, ωστόσο και σε αυτήν την περίπτωση υπάρχει το στοιχείο της αδικίας και κάπως έτσι αναζητείται τεχνικά η δυνατότητα διαφοροποίησης του ποσοστού μείωσης ανά επιχείρηση, με βάση δηλαδή την εικόνα κάθε ΑΦΜ. Σε αυτήν την περίπτωση, η μείωση της προκαταβολής φόρου θα αποκλιμακώνεται όσο μικρότερη είναι η πτώση του τζίρου. Όπως παραδέχονται στο υπουργείο Οικονομικών, η υλοποίηση αυτού του σεναρίου έχει υψηλό δείκτη τεχνικής δυσκολίας.  

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι στο υπουργείο Οικονομικών εξετάζουν και την πλήρη απαλλαγή από την υποχρέωση προκαταβολής φόρου για επιχειρήσεις σε “ευαίσθητους” κλάδους.  

Τα έσοδα από την προκαταβολή φόρου

Τα έσοδα από την προκαταβολή φόρου ανέρχονται σε 2,4 δισ ευρώ και μια μεσοσταθμική μείωση κατά 30% συνεπάγεται απώλειες 720 εκατ. ευρώ, που μπορεί δημοσιονομικά να είναι αδιάφορες λόγω του “πάγου” στους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας, ωστόσο θα επιβαρύνουν ταμειακά. Δεν έχει διευκρινιστεί ακόμα αν η μείωση της προκαταβολής φόρου θα “περάσει” πριν από την καταβολή της πρώτης δόσης φόρου εισοδήματος ή θα απαιτηθεί επανεκκαθάριση των δηλώσεων που θα υποβληθούν, όπως έγινε στο τέλος της περασμένης χρονιάς.