“Να το ακούσουμε πρώτα”, είναι η αρχική αντίδραση από το στρατόπεδο των Ευρωπαίων, στην πρόθεση του υπουργείου Οικονομικών να φέρει στο τραπέζι των διαβουλεύσεων σχέδιο για την επιδότηση επιχειρηματικών δανείων, στα πρότυπα του προγράμματος “Γέφυρα” για την πρώτη κατοικία.  

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η ελληνική πλευρά θα ανοίξει τα χαρτιά της την προσεχή Δευτέρα και από την ανταπόκριση που θα έχει, θα προχωρήσει στο επόμενο βήμα, δηλαδή στις λεπτομέρειες και στα κριτήρια για το ποια δάνεια θα καλυφθούν από το νέο πρόγραμμα. Στο ευρωπαϊκό στρατόπεδο θεωρούν λογικό να καλυφθούν- με επιδότηση τόκων- τα επιχειρηματικά δάνεια, τα οποία έχουν συναφθεί με υποθήκη του επαγγελματικού ακινήτου. Οι πληροφορίες αναφέρουν, όμως, ότι η ελληνική πλευρά επιδιώκει να στήσει μια “ομπρέλα”, η οποία θα καλύψει με κριτήρια π.χ. πτώση τζίρου όλα τα επιχειρηματικά δάνεια, με επιδότηση όχι μόνο των τόκων αλλά και του κεφαλαίου.  

Η ένσταση των Ευρωπαίων

Το εγχείρημα δεν είναι εύκολο. Κατ' αρχάς, πολλά δάνεια μικρών επιχειρήσεων, που συνάφθηκαν με υποθήκη την πρώτη κατοικία, καλύφθηκαν από το πρόγραμμα “Γέφυρα”. Επιπλέον, ήδη ακούγονται κάποιες... μουρμούρες από τους Ευρωπαίους για το ότι το υπουργείο Ανάπτυξης “έτρεξε” την περασμένη Άνοιξη ανάλογο πρόγραμμα επιδότησης τόκων επιχειρηματικών δανείων. Δικαιούχοι της επιδότησης ήταν μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ανεξάρτητα από τη νομική μορφή τους (δηλαδή και ατομικές επιχειρήσεις και αυτοαπασχολούμενοι), που δραστηριοποιούνταν στην Ελλάδα σε πληγέντες κλάδους (βάσει ΚΑΔ). Το πρόγραμμα καλύψε τους συμβατικούς τόκους 5 μηνών και την αναλογούσα εισφορά του Ν.128/1975 για το χρονικό διάστημα από την 1η Απριλίου ως και τις 31 Αυγούστου, για επιχειρηματικά δάνεια που ήταν ενήμερα στις 31 Δεκεμβρίου 2019. 

Τα επιχειρήματα της ελληνικής πλευράς

Η ελληνική πλευρά επισημαίνει, πάντως, ότι οι συνθήκες είναι, πλέον, πολύ διαφορετικές από την περασμένη Άνοιξη, καθώς η παρατεταμένη υγειονομική κρίση και οι περιορισμοί στην οικονομική δραστηριότητα, έχουν προκαλέσει “ασφυξία” σε χιλιάδες μικρές και μεγαλύτερες επιχειρήσεις. Το παρήγορο είναι ότι η Ελλάδα δεν θεωρείται- και δεν είναι- μοναδική περίπτωση, αφού ανάλογα προβλήματα καταγράφονται σε όλη την Ευρώπη και ακριβώς γι’ αυτόν το λόγο, στο ελληνικό στρατόπεδο διατυπώνουν συγκρατημένη αισιοδοξία ότι οι διαβουλεύσεις με τους Θεσμούς θα έχουν θετική κατάληξη.  

Όλη η συζήτηση γίνεται με φόντο τα δάνεια των περίπου 30 δισ ευρώ, τα οποία έχουν “παγώσει” λόγω Covid. Σύμφωνα με το καλό σενάριο, ένα 20% περίπου, δηλαδή περίπου 6 δισ. ευρώ, δεν θα μπορέσει να τηρήσει τις δεσμεύσεις του. Στο δυσμενές σενάριο, το ποσοστό μπορεί να ξεπεράσει και το 50%, κάτι που ισοδυναμεί με μια νέα γενιά “κόκκινων” δανείων 15 δισ ευρώ. 

Οι προτάσεις του ΟΕΕ

Με αυτά τα δεδομένα, το Οικονομικό Επιμελητήριο θεωρεί ότι πρέπει να γίνουν συγκεκριμένες κινήσεις, για την ομαλή μετάβαση στην “επόμενη ημέρα”: 

• Επέκταση του Προγράμματος «Γέφυρα» για όλο το 2021. 
• Παράταση του προγράμματος των αναστολών πληρωμών δόσεων των ενήμερων δανείων, πέρα των 9 μηνών. 
• Άμεση ρύθμιση των ενήμερων δανείων, που βρίσκονταν σε κατάσταση μορατόριουμ, αφού η επαναφορά θα έρθει σταδιακά π.χ. με την καταβολή της μισής δόσης δανείου (50%) για το 2021  
• Δημιουργία ενός «πλέγματος ασφαλείας» ώστε να αποφευχθούν φαινόμενα καθυστερήσεων πληρωμών αλλά και να ενισχυθεί και η ρευστότητα των επιχειρήσεων. 
• Ενίσχυση της χρηματοδότησης των επιχειρήσεων μέσω αξιοποίησης κοινοτικών πόρων 
• Άμεση εφαρμογή του πλαισίου χορήγησης μικροχρηματοδοτήσεων έως 25.000 ευρώ χωρίς εμπράγματες εξασφαλίσεις σε πολύ μικρές επιχειρήσεις και αυτοαπασχολούμενους 
• Δημιουργία bad bank για τα “κόκκινα” δάνεια της πανδημίας