Ο εργοδότης που απασχολεί προσωπικό για την εκτέλεση οικοδομικής εργασίας ή τεχνικού έργου, υποχρεούται στο εξής πριν από την έναρξη κάθε ημερήσιας απασχόλησης να αναγγέλλει το απασχολούμενο προσωπικό μέσω του πληροφοριακού συστήματος «ΕΡΓΑΝΗ» στις υπηρεσίες του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ). 

Επιπλέον, είναι υποχρεωτική η τήρηση, με ευθύνη του εργοδότη, του αντιγράφου του εντύπου της αναγγελίας στον τόπο εκτέλεσης του έργου για κάθε μέρα απασχόλησης. Σε περίπτωση διενέργειας ελέγχου από τις αρμόδιες ελεγκτικές υπηρεσίες, το αντίγραφο του εντύπου της αναγγελίας τίθεται στη διάθεση των ελεγκτικών οργάνων. 

Τη σχετική απόφαση υπέγραψε χθες ο υπουργός Εργασίας, Γιάννης Βρούτσης, σε εφαρμογή των διατάξεων του πρόσφατου νόμου 4365/2019 (άρθρο 214). Στην Υπουργική Απόφαση ορίζονται οι σαφείς υποχρεώσεις του εργοδότη οικοδομικής εργασίας ή τεχνικού έργου σχετικά με την αναγγελία του απασχολούμενου προσωπικού στο καινοτόμο πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ», την απογραφή του οικοδομοτεχνικού έργου, την υποβολή της Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης (ΑΠΔ), καθώς και την καταβολή των εισφορών.

Σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση, ως υπόχρεος, για την αναγγελία απασχόλησης του εργαζομένου και την τήρηση αντιγράφου του εντύπου αυτής, στον τόπο εκτέλεσης του έργου ορίζεται το φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις της νομοθεσίας έχει τη νομική υποχρέωση για την απογραφή του οικοδομοτεχνικού έργου, καθώς και για την υποβολή της Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης (ΑΠΔ), καθώς και την καταβολή των εισφορών. 

Η αναγγελία απασχόλησης περιλαμβάνει τα εξής: α) Πλήρη στοιχεία του έργου, β) Στοιχεία του υπόχρεου αναγγελίας γ) Στοιχεία του απασχολούμενου προσωπικού στο έργο. Για κάθε υπόχρεο αναγγελίας και για κάθε έργο, πριν από την έναρξη των εργασιών, υφίσταται αυτοτελής υποχρέωση αναγγελίας και τήρησης αντιγράφου του εντύπου αυτής στον τόπο εκτέλεσης του έργου.

Σε περίπτωση αλλαγών ή τροποποιήσεων που αφορούν το απασχολούμενο προσωπικό, ο υπόχρεος της «αναγγελίας» έχει την ευθύνη τροποποίησής της ως προς τα στοιχεία που μεταβάλλονται, το αργότερο ως και την ίδια ημέρα της μεταβολής ή της τροποποίησης και σε κάθε περίπτωση πριν από την ανάληψη υπηρεσίας από το απασχολούμενο προσωπικό, αναγράφοντας στο πεδίο των παρατηρήσεων τον λόγο της αλλαγής ή της τροποποίησης. Επίσης, εάν ο υπόχρεος αναγγελίας απασχολεί το ίδιο προσωπικό σε περισσότερα του ενός έργα την ίδια ημέρα, υφίσταται υποχρέωση αναγγελίας αυτού για κάθε έργο χωριστά.

Η Υπουργική Απόφαση καλύπτει και όσους απασχολούνται σε οικοδομές ή τεχνικές εργασίες, σε εργασίες κατασκευής δημοσίων έργων, δηλαδή, δρόμων, γεφυρών, αεροδρομίων, σιδηροδρομικών γραμμών, λιμένων, καθώς και σε υδραυλικές, ηλεκτρικές και μηχανολογικές εγκαταστάσεις. 

Εξαιρέσεις - παρακολούθηση

Σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση, από την εφαρμογή της εξαιρούνται τα ιδιωτικά οικοδομικά έργα που γίνονται με αυτεπιστασία και τα ιδιωτικά οικοδομικά έργα με το σύστημα της αντιπαροχής, για τα οποία ισχύει το αντικειμενικό σύστημα υπολογισμού των κατ’ ελάχιστα απαιτούμενων ημερών εργασίας για την εκτέλεση οικοδομικού έργου, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις Κανονισμού Ασφάλισης του τέως ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. 

Για αυτές τις περιπτώσεις τηρείται «Βιβλίο Ημερήσιων Δελτίων Απασχολούμενου Προσωπικού στην εκτέλεση οικοδομικών και τεχνικών έργων» στον τόπο εκτέλεσης του έργου. Οι υπόχρεοι τήρησης του «Βιβλίου Ημερήσιων Δελτίων Απασχολούμενου Προσωπικού στην εκτέλεση οικοδομικών και τεχνικών έργων» υποχρεούνται να αναγγέλλουν στο Π.Σ. «ΕΡΓΑΝΗ» το απασχολούμενο μηνιαίως προσωπικό μέχρι και την τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα της απασχόλησης.

Επισημάνσεις από Γ. Βρούτση

Ο υπουργός Εργασίας, Γιάννης Βρούτσης, δήλωσε ότι με αυτό τον τρόπο, «για πρώτη φορά, μία έως τώρα αχαρτογράφητη περιοχή στην αγορά εργασίας, ενσωματώνεται στην “ΕΡΓΑΝΗ” και πλέον διαφυλάσσεται η νομιμότητα και η διαφάνεια και σε αυτό το κομμάτι της αγοράς εργασίας. Με την Υπουργική Απόφαση που εκδόθηκε όλοι οι εργαζόμενοι των δημοσίων έργων θα αναγγέλλονται ηλεκτρονικά, ενώ οι εργαζόμενοι στα ιδιωτικά έργα θα απογράφονται στο σύστημα “ΕΡΓΑΝΗ”. Πρόκειται για μια γκρίζα περιοχή της αγοράς εργασίας, στην οποία υπήρχε έντονη αδιαφάνεια, καθώς ήταν πολύ δύσκολη η παρακολούθηση και η καταγραφή της».  

Ποινές για αδήλωτους

 Η μη αναγγελία των απασχολουμένων στα οικοδομικά - τεχνικά έργα στο πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» και μέσω αυτού στο ΣΕΠΕ, σύμφωνα με τον νόμο συνιστά ευθέως αποδεικνυόμενη παράβαση και επιβάλλονται σε βάρος του υπόχρεου της «αναγγελίας» διοικητικά και χρηματικά πρόστιμα (άρθρο 65 του ν. 4635/2019).

Σύμφωνα με τον πρόσφατο νόμο επέρχονται αλλαγές στα διοικητικά πρόστιμα και στις κυρώσεις που προβλέπονται σήμερα στους εργοδότες οι οποίοι προβαίνουν στην πρόσληψη εντός 10 εργάσιμων ημερών από την ημέρα του ελέγχου, των εργαζομένων που διαπιστώθηκαν ότι είναι αδήλωτοι, με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας πλήρους απασχόλησης.

Συγκεκριμένα, τα πρόστιμα που επιβάλλονται κυμαίνονται από 2.000 ευρώ έως 5.000 ευρώ κατά περίπτωση. Σήμερα τα αντίστοιχα πρόστιμα κυμαίνονται από 3.000 έως 7.000 ευρώ. Στις περιπτώσεις εργαζομένων που απασχολούνται εποχικά το πρόστιμο για αδήλωτη εργασία περιορίζεται στο ποσό των 5.000 ευρώ, αντί 10.500 ευρώ που ισχύει, σε περίπτωση πρόσληψης του εργαζόμενου με σύμβαση εργασίας πλήρους απασχόλησης διάρκειας 3 μηνών.